Döviz kurlarındaki artışın maliyetlerdeki yükselişin gerisinde kalması, dünya genelinde resesyonla birleşince nisan ayında ihracat rakamlarının hem Türkiye genelinde hem de Ege Bölgesi’nde eksiye düşmesine yol açtı. Ege İhracatçı Birlikleri nisan ayında 1 milyar 378 milyon dolarlık ihracat performansı ortaya koydu. Egeli ihracatçılar, 2022 yılı nisan ayında gerçekleştirdikleri 1 milyar 747 milyon dolarlık ihracatın yüzde 21 gerisinde kaldı.
Nisan ayında Türkiye’nin ihracatı, yüzde 17’lik gerilemeyle 19,3 milyar dolara indi. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB)'nin 2023 yılı ocak-nisan dönemindeki ihracatı, yüzde 2’lik düşüşle 6 milyar 45 milyon dolar olurken, son 1 yıllık ihracatı yüzde 3’lük artışla 18 milyar 129 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.
Tarım ihracatı artışını sürdürdü
Ege Bölgesinden yapılan tarım ürünleri ihracatı yüzde 4,5’lik artışla 505,8 milyon dolardan, 528,9 milyon dolara yükseldi. EİB’den yapılan tarım ürünleri ihracatı ocak-nisan döneminde yüzde 20’lik artışla 2 milyar 405 milyon dolara, son 1 yıllık dönemde yüzde 16,4’lük ilerlemeyle 6 milyar 112 milyon dolardan 7 milyar 118 milyon dolara çıktı. Sanayi sektörlerinin ihracatı yüzde 32’lik düşüşle 1 milyar 124 milyon dolardan 764 milyon dolara inerken, madencilik sektörünün kan kaybı yüzde 28 oldu. Madencilik sektörü 84,5 milyon dolar dövizi Türkiye’ye kazandırdı. Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği, 177,5 milyon dolarlık ihracat performansıyla zirvedeki yerini korumasına rağmen ihracatındaki yüzde 34’lük düşüşe engel olamadı. Ege İhracatçı Birlikleri çatısı altındaki üç ihracatçı birliği, nisan ayında ihracatını artırmayı başarırken, her ay ihracat rekorları kıran Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği, yüzde 290’lık ihracat artışıyla 65,8 milyon dolarlık döviz getirisiyle nisan ayında rekorlarına yeni bir halka ekledi.
İhracatı 135 milyon dolardan 118 milyon dolara gerileyen Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği ikinciliğini korurken, Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği 115 milyon dolarlık ihracat performasıyla zirvede üçüncü basamağın sahibi oldu. Nisan ayında, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği 90 milyon dolarlık ihracat yaparken, Ege Maden İhracatçıları Birliği 84,5 milyon dolarlık performans ortaya koydu. Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ihracatını yüzde 21’lik artışla 56 milyon dolardan 67,4 milyon dolara taşırken, 2022 yılı nisan ayında 81,3 milyon dolarlık ihracat yapan Ege Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği 2023 yılı nisan ayında 65 milyon dolar ihracat seviyesinde kaldı. Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, EİB’nin nisan ayı ihracatına 64 milyon dolarlık katkı sağladı.
Tütün ihracatı yüzde 16 arttı
Türkiye’nin geleneksel ihraç ürünlerinden tütünde ihracat artışı nisan ayında da devam etti. 2022 yılı nisan ayında 48,5 milyon dolar olan tütün ve tütün mamulleri ihracatı 2023 yılı nisan ayında 56,3 milyon dolara çıktı. Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği 32 milyon dolarlık ihracat başarısı gösterirken, Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği 12,6 milyon dolarlık ihracatla nisan ayını geride bıraktı.
Eskinazi: “Mevcudu korumakta zorlaştı”
2023 yılına “İhracat rakamlarında mevcudu korumak” hedefiyle girdiklerini dile getiren Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, 4 aylık periyotta mevcudu koruma çabalarının sonuçsuz kaldığını, ihracatçılar olarak kötüye gidişi yaklaşık 1 yıldır dillendirdiklerini; ancak olumlu bir yaklaşım göremediklerini savundu.
İhracatçılar olarak minimum 3 aylık sipariş takvimleriyle çalıştıklarının altını çizen Eskinazi, “2022 yılının ikinci çeyreğinden itibaren siparişlerdeki seyre göre uyarılarda bulunuyoruz. Maliyet artışlarımızla kur artışı 1 yıldır uyumsuz. İhracatçılar ayakta kalabilmek, istihdamı koruyabilmek için sermayelerinin azalması pahasına bir çaba içerisindeler. İhracatçılarımız para kazanmadıkları gibi cepten para kaybediyorlar. İhracatçılarımızın finansmana erişimindeki sorunlar çözülmez, döviz kurlarında yüzde 7’lere varan alım-satım makası kapanmaz, döviz kurlarında enflasyonla uyumlu bir artış olmadığı takdirde ihracattaki düşüş devam edecek. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın kararları ihracatçıyı korkutuyor. Firmalarımız ihracattan soğur hale geldi. İhracatçılarımız fiyat tutturamadıkları için bazı siparişleri alamıyorlar ve bu siparişler rakiplerimize kayıyor. Ulusal ölçekte alınabilecek tedbirler alınmadığı gibi, Avrupa ve ABD gibi küresel pazarlarda devam eden parasal sıkılaşma polikitaları talebin nazlı olmasına yol açıyor. Dünya genelinde enerji fiyatlarındaki düşüş Türkiye’deki tarifelere tam olarak yansıtılmadı. Enerji fiyatlarında yüzde 50 düşüş olursa, döviz kurlarında enflasyonla uyumlu artış sağlanırsa, kredi muslukları açılırsa, TCMB kaynaklı krediler bir an evvel zaman kaybedilmeden ihracatçılara verilirse ihracatımız 2023 yılının ikinci yarısında toparlanma sürecine girecektir. Bu sayede mevcudu korumamız mümkün olacaktır” diye konuştu.
Ege Bölgesinin ihracatı 2 milyar 62 milyon dolar
Nisan ayında Ege Bölgesinin ihracatı 2 milyar 62 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Ege Bölgesi 2022 yılı nisan ayında 2 milyar 734 milyon dolar ihracata imza atmıştı. Ege Bölgesi’nin ihracatındaki erime yüzde 24,5’e ulaştı. Ege Bölgesi’nde 9 ilinde ihracatı düşüş yaşadı. İzmir, nisan ayında 1 milyar 62 milyon dolarlık performans ortaya koyarken, İzmir’i 405,8 milyon dolarlık ihracatla Manisa izledi. Denizli 310 milyon dolarlık dövizi ülkemize kazandırırken, Muğla 71,5 milyon dolar, Balıkesir 71,4 milyon dolarlık ihracatı hanelerine yazdırdılar. Aydın 65 milyon dolarlık ihracat seviyesini görürken, Kütahya 30,7 milyon dolar ihracat yaptı. Afyon’un ihracatı 23 milyon dolar olurken, Uşak 21,6 milyon dolar ihracat geliri elde etti.
