Koronavirüs (Corona virüs) testleri ne kadar güvenilir?

Koronavirüs tespiti için laboratuvarlarda yapılan testlerin hastaları yanıltabileceğine dair kaygılar var.

Sağlık 27.03.2020, 02:14
Koronavirüs (Corona virüs) testleri ne kadar güvenilir?

Bazı ülkelerde, koronavirüse yakalandığından şüphelenilenlerin altı test sonucunun negatif çıkmasından sonra yedincisinde koronavirüs teşhisi konan vakalar olduğu bildiriliyor. Koronavirüsün ilk görüldüğü Çin'in Hubei vilayetinde de, yetkililer tanı konulanların sayısını verirken nihai test sonuçlarını beklemek yerine yalnızca belirti gösterenler üzerinden veri toplamaya başladı.

Sonuç olarak da tek bir günde 15 bine yakın vaka bildirildi. Bu rakam, toplam salgın vakasının dörtte birine denk geliyor.

Bu testler nedir ve neden sorunlu görülüyor?

Koronavirüsü çok sayıda kişiye bulaştıranlar salgının yayılmasında nasıl bir rol oynuyor? Hastadan bir örnek alınıyor ve laboratuvarda genetik kodu çıkarılıyor. Tekrar tekrar kopyalanıyor ve küçük miktarlar genişletilerek tespit edilebilir hale getiriliyor.

Bu 'RT-PCR' testleri HIV ve grip gibi virüslerin tespit edilmesinde de kullanılıyor ve sonuçlar yüksek oranda başarılı oluyor. Londra'daki King's College Üniversitesi'nden Dr. Nathalie MacDermott, "Bu testler genellikle çok sağlam oluyor, hatalı pozitif veya negatif sonuç oranı çok düşük" diyor.

Radiologyadlı derginin araştırmasına göre 167 hastanın beşine yapılan akciğer tomografisinde virüs görülmesine karşın, yapılan testlerin sonuçları negatif çıktı. Başka bir tarihte yeniden yapılan testte de sonuç bu sefer pozitif çıktı. Böyle çok sayıda durum yaşandı.

Bir tanesi de koronavirüse ilk dikkat çeken ve kendisi de kaptığı koronavirüsten hayatını kaybeden Çinli doktor Li Wenliang.

Doktor Li Wenliang, koronavirüs tanısı konmadan önce yaptırdığı birkaç testin sonuçlarının negatif çıktığını söylemişti. Çinli gazeteciler, altı defa test sonucu negatif çıkanların yedinci testte sonucun pozitif çıktığı vakaları yazdı. Singapur ve Tayland dahil birkaç farklı ülkede de benzer durumlar yaşandı.

ABD merkezli Salgın Kontrol ve Önleme Merkezi'nden Dr. Nancy Messonnier de yaptıkları bazı testlerin 'sonuçsuz' kaldığını söylüyor.

Sebebi ne olabilir?

Testler gerçekten doğru sonucu gösteriyor olabilir. Yani hasta test yapıldığı anda koronavirüse henüz yakalanmamış olabilir. Çin'de grip, soğuk algınlığı ve öksürük sıkıntısının yaygın yaşandığı bir dönem, dolayısıyla hastalar bu rahatsızlıkları koronavirüsle karıştırıyor olabilir.

Dr. MacDermott, "Koronavirüsün ilk belirtileri diğer solunum yolu enfeksiyonlarıyla büyük benzerlikler gösteriyor. Belki de ilk testlerinde henüz virüse yakalanmamış olabilirler. Ama zamanla virüsü kapmışlarsa daha sonra yapılan testler pozitif çıkabilir. Bu bir olasılık" diyor.

Bir diğer ihtimal de hastaya koronavirüs bulaşmış olsa bile erken safhaları olduğu için tespit edilmesine yardımcı olacak verilerin yeterince gelişmemiş olması. Doktorların test yaparken boğazın yanlış kısmına bakıp bakmadıklarıyla ilgili de tartışma vardı. Bu, burun ve boğazın da ötesinde akciğeri derinden etkileyen bir enfeksiyon.

Ama hasta öksürüyorsa, virüs tespit edilebilecek bir yere ulaşmış olabilir. Bir diğer ihtimal de RT-PCR testinin yeni koronavirüs için uygun olmaması.

Testin geliştirilebilmesi için araştırmacılar önce virüsün genetik kodundan bir bölüm seçmeli. Buna primer deniyor. Virüsteki eşleşen kodu birleştirip büyümesini sağlıyor. Bilim insanları virüsün genetik kodunda değişime uğramayacaklarını düşündükleri bir bölge seçiyor.

Primer ile hastadaki virüs arasındaki eşleşme zayıfsa, enfeksiyon kapan hastanın test sonuçları negatif çıkar. Bu aşamada testlerle ilgili kesin bir şey söylemek imkânsız, dolayısıyla diğer ülkelerin de nasıl bir ders çıkartması gerektiği de belirsiz.

Dr. MacDermott'a göre bu veriler çok büyük bir değişim yaratmayacak ama bir uyarına dikkat çekiyor:

"Ama yine de belirtiler göstermeye devam eden hastaların yeniden test edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor."

BBC TÜRKÇE

Yorumlar (0)
14
parçalı bulutlu
Günün Anketi Tümü
Karahallı Belediye Başkanı Ali Tpçunun Çalışmalarından mennumusunuz?
Karahallı Belediye Başkanı Ali Tpçunun Çalışmalarından mennumusunuz?
Namaz Vakti 06 Mayıs 2024
İmsak
Güneş
Öğle
İkindi
Akşam
Yatsı
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 35 96
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 35 58
4. Başakşehir 35 55
5. Beşiktaş 35 54
6. Alanyaspor 35 49
7. Kasımpasa 35 49
8. Rizespor 35 49
9. Sivasspor 35 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 35 44
12. Samsunspor 35 42
13. Kayserispor 35 41
14. Ankaragücü 35 39
15. Karagümrük 35 37
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 35 35
18. Hatayspor 35 34
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 35 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 33 72
2. Göztepe 33 69
3. Sakaryaspor 33 57
4. Bodrumspor 33 56
5. Ahlatçı Çorum FK 33 56
6. Kocaelispor 33 55
7. Bandırmaspor 33 50
8. Boluspor 33 50
9. Gençlerbirliği 33 50
10. Erzurumspor 33 44
11. Manisa FK 33 40
12. Ümraniye 33 40
13. Keçiörengücü 33 39
14. Tuzlaspor 33 37
15. Adanaspor 33 36
16. Şanlıurfaspor 33 35
17. Altay 33 9
18. Giresunspor 33 7
Takımlar O P
1. Arsenal 36 83
2. M.City 35 82
3. Liverpool 36 78
4. Aston Villa 36 67
5. Tottenham 35 60
6. Newcastle 35 56
7. Chelsea 35 54
8. M. United 34 54
9. West Ham United 36 49
10. Bournemouth 36 48
11. Brighton 35 47
12. Wolves 36 46
13. Fulham 36 44
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 36 37
16. Brentford 36 36
17. Nottingham Forest 36 29
18. Luton Town 36 26
19. Burnley 36 24
20. Sheffield United 36 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 34 87
2. Girona 34 74
3. Barcelona 34 73
4. Atletico Madrid 34 67
5. Athletic Bilbao 34 61
6. Real Sociedad 34 54
7. Real Betis 34 52
8. Valencia 34 47
9. Villarreal 34 45
10. Getafe 34 43
11. Deportivo Alaves 34 41
12. Sevilla 34 41
13. Osasuna 34 39
14. Las Palmas 34 37
15. Celta Vigo 34 34
16. Rayo Vallecano 34 34
17. Mallorca 34 32
18. Cadiz 34 26
19. Granada 34 21
20. Almeria 34 17